آثار مثبت سنت حسنه وقف
توحید مهدوی: سنت حسنه وقف در بین مردم سنتی رایج و شناخته شده است و از طرف دیگر اعتماد مردم به اوقاف و امور خیریه سبب شده است که این سنت حسنه همچنان در بین مردم جایگاه بالا و والایی داشته باشد.
با حذف اعتماد مردم که در حقیقت سرمایه اجتماعی در حوزه وقف است، میتوان نتایج مثبت آن را در جامعه بسط داد تا هر روز نوری از نور الهی را در چشم وقت کنندگان و منتفع شدگان از اشتغالزاییهای حاصل از وقت دید و در درگاه الهی به سجده شکر افتاد.
گسترش وقف در جامعه یک تکلیف دینی است که آثار مثبت متعددی دارد بهصورت خلاصه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
یک: موجب تقویت اخروی گری میشود. دستکشیدن از مال و اموالی که عمری برای آن دود چراغ خود و به آبوآتش زده تنها از یک طریق امکانپذیر است و آن اینکه فرد با نگاه الهی به اموال آن را وسیله برای رسیدن بهمراتب دینی و الهی بداند و همین مسئله نشئتگرفته از اخروی نگری و الهی بودن است.
دو: موقوفات در هر زمینهای که باشد میتواند موجب اشتغالزایی برای تعدادی از افراد در رشتههای مرتبط باشد و همین مسئله سبب میشود که افراد شاغل از انحرافات احتمالی حاصل از بیکاری دور شوند.
سوم: موجب توزیع عدالت در جامعه میشود و جامعه را به سمت عدالت علوی میبرد زیرا بیشترین نفع از موقوفهها را افرادی با درآمد پایین و محرومان و فقرا میبرند.
چهار: وقف سبب میشود که جامعه با دیدن آثار مثبت وقف، فرهنگ وقف را بهعنوان یک هنجار اجتماعی و نگاه دینی قبول داشته باشد و در نتیجه هر فرد در حیطه داشتههای خود برای وقف و ترویج این فرهنگ به همت مضاعف و کار مضاعف روی بیاورد.
پنج: وقف بُعد معنوی و دینی را در خانوادهها و جامعه تقویت میکند و این مسئله سبب میشود ناهنجاریهای ناشی از انحرافاتی دینی کاهش محسوسی داشته باشد.
شش: موقوفات نشاندهنده اعتقادات دینی و اسلامی وقف کننده است و هرچقدر تعداد موقوفات افزایش پیدا کند، دریافتکنندگان خدمات از محل موقوفه افزایش پیدا خواهد کرد که در چنین حالتی دعای خیر مردم در پشت وقف کننده خواهد بود و ازآنجاییکه مردم به دنبال چنین دعایی هستند بهخصوص اینکه حدیثی از پیامبر اکرم (ص) وجود دارد که میفرمایند «با زبانی دعایی کنید که با آن گناه نکرده باشید و وقتی از حضرت سؤال میپرسند که یا رسولالله مگر زبانی بدون گناه وجود دارد که حضرت جواب میدهد، دعای دیگران در حق شما، دعا از زبانی است که با آن گناه نکردهاید»، پس با دیدن دعای خیر مردم، خود نیز راغب و تشویق به وقف اموالی میشوند.
این موارد البته قطرهای از اقیانوس وقف است که به آن اشاره شد و این اقیانوس آنقدر صاف، زلال و عمیق است که هر انسانی به آن بیندیشد قطعاً در آن غرق میشود.